Current Affairs | चालू घडामोडी आणि महत्वाचे प्रश्न | 8 February 2024

National

• अलीकडेच इराण सरकारने भारतीय नागरिकांसाठी व्हिसामुक्त सेवा जाहीर केली आहे. ही सुविधा केवळ पर्यटनासाठी मंजूर करण्यात आली आहे.
  • या अंतर्गत सामान्य पासपोर्ट असलेले भारतीय नागरिक दर सहा महिन्यांनी एकदा जास्तीत जास्त 15 दिवसांसाठी व्हिसाशिवाय इराणमध्ये जाऊ शकतात. सध्या 27 देश भारतीय नागरिकांना व्हिसा मुक्त प्रवेश देतात. या देशांमध्ये मलेशिया, इंडोनेशिया, थायलंड या देशांचा समावेश आहे.

• राष्ट्रीय अपंग वित्त आणि विकास महामंडळ (NDFDC) अंतर्गत आगरतळा, त्रिपुरा येथे दिव्य कला मेळा 2024′ आयोजित करण्यात आला आहे.
  • हे 6 ते 11 फेब्रुवारी 2024 दरम्यान आयोजित केले जात आहे. त्रिपुरा हे ईशान्य भारतातील एक राज्य आहे, त्याची राजधानी आगरतळा आहे.

• हरियाणा राज्य सरकारने यमुनानगरमध्ये ८०० मेगावॅटच्या दीनबंधू छोटू राम थर्मल पॉवर प्लांटच्या बांधकामाला मंजुरी दिली आहे.
  • राज्याचे मुख्यमंत्री मनोहर लाल खट्टर यांनी त्याच्या बांधकामाची जबाबदारी भेलकडे दिली आहे. त्याच्या बांधकामासाठी 6,900 कोटी रुपये खर्च केले जाणार आहेत. तसेच हा प्रकल्प ५७ महिन्यांत पूर्ण करण्याचे उद्दिष्ट ठेवण्यात आले आहे.

• न्यायमूर्ती विजय बिश्नोई यांनी नुकतीच गुवाहाटी उच्च न्यायालयाचे मुख्य न्यायाधीश म्हणून शपथ घेतली आहे. आसामचे राज्यपाल गुलाबचंद कटारिया यांनी न्यायमूर्ती बिश्नोई यांना पदाची शपथ दिली.
  • यावेळी राज्याचे मुख्यमंत्री हिमंता बिस्वा सरमा उपस्थित होते. सर्वोच्च न्यायालयाच्या कॉलेजियमच्या शिफारशीनंतर न्यायमूर्ती बिश्नोई यांची सरन्यायाधीशपदी नियुक्ती करण्यात आली आहे. नुकतेच न्यायमूर्ती रितू बाहरी यांनी उत्तराखंड उच्च न्यायालयाचे मुख्य न्यायाधीश म्हणून शपथ घेतली.

• अलीकडेच, सुपर 30 चे संस्थापक आनंद कुमार यांना संयुक्त अरब अमिराती सरकारने ‘गोल्डन व्हिसा’ मंजूर केला आहे.
  • यापूर्वी बॉलिवूड अभिनेता शाहरुख खान, सलमान खान आणि संजय दत्त यांसारख्या भारतीय सेलिब्रिटींना हा विशेष व्हिसा मिळाला आहे.
  • आनंद 2002 पासून पटना येथे त्याचा सुपर 30 कार्यक्रम चालवत आहे. 2023 मध्ये, त्याला भारत सरकारचा चौथा सर्वोच्च नागरी पुरस्कार पद्मश्रीने सन्मानित करण्यात आले.

• महाराष्ट्र सरकारने ‘मुख्यमंत्री वयोश्री योजना’ सुरू करण्याचा निर्णय घेतला आहे.
  • ‘मुख्यमंत्री वायोश्री योजना’ सुरू केल्याने शारीरिक किंवा मानसिक अपंगत्व असलेल्या सुमारे 15 लाख ज्येष्ठ नागरिकांना लाभ मिळणार आहे.
  • या योजनेंतर्गत 65 वर्षांवरील पात्र नागरिकांना तीन हजार रुपयांची आर्थिक मदत मिळेल, ज्यामुळे समाजातील असुरक्षित सदस्यांना अत्यंत आवश्यक आधार आणि दिलासा मिळेल.

• मुंबई, सातारा, रायगड, नाशिक, नांदेड, रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग आणि पुणे यांसारख्या प्रदेशांमध्ये प्रमुख पर्यटन स्थळांना लक्ष्य करण्यासाठी आणि कनेक्टिव्हिटी वाढविण्यासाठी महाराष्ट्र सरकारने 40 रोपवे प्रकल्प विकसित करण्याचा निर्णय घेतला आहे.
  • या साठी महाराष्ट्र सरकार आणि राष्ट्रीय महामार्ग लॉजिस्टिक मॅनेजमेंट लिमिटेड (NHLML) मिळून राष्ट्रीय रोपवे कार्यक्रम ‘पर्वतमाला’ अंतर्गत हे प्रकल्प विकसित करणार आहेत.

Economics

• दक्षिण पूर्व रेल्वे (SER) ने रेल्वे पायाभूत सुविधांच्या विकासासाठी टाटा स्टीलसोबत हातमिळवणी केली आहे. टाटा स्टीलने एका निवेदनात म्हटले आहे की, प्रकल्पाबाबत एसईआर आणि टाटा स्टीलच्या अधिकाऱ्यांमध्ये चर्चा सुरू आहे. दक्षिण पूर्व रेल्वेचे मुख्यालय कोलकाता येथे आहे.

• फिच या जागतिक रेटिंग एजन्सीने अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी जाहीर केलेल्या सरकारच्या ५.१% च्या उद्दिष्टाला मागे टाकून आर्थिक वर्ष 25 मध्ये भारताची वित्तीय तूट जीडीपीच्या 5.4% पर्यंत पोहोचण्याचा अंदाज व्यक्त केला आहे.

• एचडीएफसी बँक आणि तिच्या संलग्न कंपन्यांनी रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (आरबीआय) कडून सहा प्रमुख बँकांमधील स्टेक विकत घेण्यासाठी मंजुरी मिळवली आहे.
  • 5 जानेवारी 2024 रोजी मिळालेल्या या मंजुरीमुळे HDFC बँक आणि तिच्या समूह संस्थांना ICICI बँक, Axis बँक, IndusInd बँक, YES बँक, बंधन बँक आणि सूर्योदय स्मॉल फायनान्स बँक मधील एकूण 9.5% पर्यंत भागीदारी संपादन करण्याचे अधिकार दिले आहेत.

Technology

• उत्तर प्रदेश सरकार राज्यात इलेक्ट्रिक वाहनांच्या (EVs) निर्मिती आणि वापराला प्रोत्साहन देण्यासाठी महत्त्वपूर्ण पावले उचलत आहे. यासाठी ‘EV Upyog’ पोर्टल विकसित करण्यात आले आहे.

Sports

• तेलंगणा फुटबॉल असोसिएशन (TFA) ने भारत आणि कुवेत यांच्यातील फिफा विश्वचषक पात्रता फेरीचे आयोजन करणार आहे.
  • हा सामना या वर्षी ६ जून रोजी हैदराबाद येथे होणार असल्याची घोषणा तेलंगणा फुटबॉल असोसिएशन चे अध्यक्ष डॉ. के.टी. माही यांनी केली आहे.

Awards

• एशियन डेव्हलपमेंट बँकेने (ADB) ताकेओ कोनिशी यांच्या जागी Mio Oka यांची भारतातील बँकेचे नवे संचालक म्हणून नुकतीच नियुक्ती केली आहे.
  • ओका भारतातील ADB ऑपरेशन्स आणि इतर विकास कामांसाठी जबाबदार असतील. आशियाई विकास बँक ही प्रादेशिक विकास बँक आहे. याची स्थापना 19 डिसेंबर 1966 रोजी झाली.

• भारतीय वंशाचे वकील गिरिधरन शिवरामन यांची ऑस्ट्रेलियाच्या वंश भेदभाव आयुक्तपदी नियुक्ती

Other

• भारताने संपूर्ण 1643-किलोमीटर लांबीच्या भारत-म्यानमार सीमेवर कुंपण घालण्याचा महत्त्वपूर्ण प्रकल्प सुरू केला आहे.

• गोव्याच्या दिवसभराच्या भेटीदरम्यान, पंतप्रधान मोदींनी गोव्यात ओएनजीसीने विकसित केलेल्या एकात्मिक सागर सर्व्हायव्हल ट्रेनिंग सेंटरचे उद्घाटन केले तसेच गोव्याच्या नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजीच्या कायमस्वरूपी कॅम्पसचे उद्घाटन केले.

• भारतातील कर्नाटकमध्ये माकड ताप म्हणून ओळखला जाणारा कायसनूर फॉरेस्ट डिसीजमुळे या वर्षी दोन मृत्यू आणि 49 पॉझिटिव्ह प्रकरणे नोंदल्यामुळे, राज्याचा आरोग्य विभाग हाय अलर्टवर आहे.