Current Affairs | चालू घडामोडी आणि महत्वाचे प्रश्न | 25 January 2024

National

• भारतीय प्रजासत्ताकच्या 75 व्या वर्षाच्या स्मरणार्थ ‘हमारा संविधान हमारा सन्मान’ या अखिल भारतीय अभियानाचे उद्घाटन उपाध्यक्ष जगदीप धनखर यांनी केले.
  • आंबेडकर इंटरनॅशनल सेंटर येथील डॉ. ही मोहीम न्याय विभाग, कायदा आणि न्याय मंत्रालयामार्फत चालवली जात आहे.
  • यासोबतच कायदेशीर सल्ल्यासाठी एकात्मिक कायदेशीर इंटरफेस देण्यासाठी ‘न्याय सेतू’ देखील सुरू करण्यात आला आहे.

• अलीकडेच, ‘टू किल अ टायगर’ या माहितीपटाला 96 व्या अकादमी पुरस्कारांसाठी (ऑस्कर 2024) सर्वोत्कृष्ट माहितीपट फीचर फिल्म श्रेणीत नामांकन मिळाले आहे.
  • हा माहितीपट झारखंडमधील एका अल्पवयीन मुलीच्या कथेवर आधारित आहे. भारतीय-कॅनडियन चित्रपट निर्मात्या निशा पाहुजा यांनी याचे दिग्दर्शन केले आहे.
  • ऑस्कर 2024 चे विजेते 10 मार्च रोजी घोषित केले जातील.

• जागतिक आरोग्य संघटनेने (WHO) नुकतेच काबो वर्दे देशाला मलेरियामुक्त म्हणून प्रमाणित केले आहे. तसेच WHO ने 43 देश आणि 1 प्रदेश यांना मलेरियामुक्त म्हणून प्रमाणपत्र दिले आहे.

• भारताच्या शेअर बाजाराने (इक्विटी मार्केटने) हाँगकाँगच्या हँग सेंगला मागे टाकले असून, $4.33 ट्रिलियनच्या बाजार भांडवलासह जागतिक स्तरावर चौथे स्थान मिळवले आहे.

• तेलंगणाचे मुख्यमंत्री रेवंत रेड्डी यांनी बहुप्रतीक्षित गृह ज्योती योजनेसह विविध कल्याणकारी योजनांच्या अंमलबजावणीला गती देण्यासाठी महत्त्वपूर्ण पाऊले उचलली आहेत.

Economics

• रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) ने नुकत्याच प्रसिद्ध केलेल्या एका प्रसिद्धीपत्रकात, भारतीय रिझर्व्ह बँक कायदा, 1934 च्या दुसऱ्या शेड्यूलमध्ये नागरी सहकारी बँकांचा समावेश करण्यासाठी पात्रता निकषांच्या सुधारणेचा खुलासा केला आहे.

• पेट्रोलियम आणि नैसर्गिक वायू मंत्रालयाने हरित ऊर्जा आणि वायू क्षेत्राला समर्पित ऑइल अँड नॅचरल गॅस कॉर्पोरेशन लिमिटेड (ONGC) द्वारे उपकंपनी स्थापन करण्यास मान्यता दिली आहे. नवीन मान्यताप्राप्त उपकंपनीचे तात्पुरते नाव “ओएनजीसी ग्रीन लिमिटेड” आहे.

Technology

• पॅराशूट रेजिमेंट (स्पेशल फोर्सेस) मधील 25 अत्यंत कुशल कर्मचार्‍यांचा समावेश असलेली भारतीय लष्कराची तुकडी भारत-इजिप्त संयुक्त विशेष सैन्य सराव CYCLONE च्या दुसऱ्या आवृत्तीत सहभागी होण्यासाठी इजिप्तमध्ये दाखल झाली आहे.

Sports

• आशियाई मॅरेथॉन चॅम्पियनशिपमध्ये सुवर्णपदक जिंकणारा मानसिंग हा दुसरा भारतीय पुरुष खेळाडू ठरला आहे.
  • 34 वर्षीय मान सिंगने दोन तास 14 मिनिटे आणि 19 सेकंद अशी वेळ नोंदवत सुवर्णपदक जिंकले.
  • 2017 मध्ये आशियाई मॅरेथॉन चॅम्पियनशिपचे विजेतेपद जिंकणारा गोपी थोनाकल हा पहिला भारतीय पुरुष खेळाडू होता.

• भारताचा स्फोटक फलंदाज सूर्यकुमार यादवने सलग दुसऱ्या वर्षी ICC पुरुष T20I क्रिकेटर ऑफ द इयर पुरस्कार जिंकला.
  • सूर्यकुमारने यावर्षीही T20I क्रिकेटमध्ये चमकदार कामगिरी केली. वेस्ट इंडिज, ऑस्ट्रेलिया, दक्षिण आफ्रिका आणि श्रीलंकेविरुद्ध त्याने शानदार फलंदाजी केली.
  • सूर्यकुमार यादवने श्रीलंकेविरुद्ध पुरुषांच्या T20I मध्ये भारतासाठी दुसरे जलद शतक झळकावले आहे.

• बीसीसीआय अवॉर्ड्स 2024 ची घोषणा झाली आहे, यावेळी हा पुरस्कार सोहळा हैदराबादमध्ये आयोजित करण्यात आला होता.
  • सर्वोत्कृष्ट आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटपटू (पुरुष) साठी दिला जाणारा पॉली उमरगर पुरस्कार शुभमन गिल (2022-23), जसप्रीत बुमराह (2021-22), रविचंद्रन अश्विन (2020-21), मोहम्मद शमी (2019-20) यांनी जिंकला.
  • तर कर्नल सी. ऑफ. नायडू जीवनगौरव पुरस्कार माजी क्रिकेटपटू फारोख इंजिनियर आणि रवी शास्त्री यांना प्रदान करण्यात आला.
  • हा अवॉर्ड शो चार वर्षांनंतर आयोजित करण्यात आला होता, शेवटच्या वेळी 2019 मध्ये आयोजित करण्यात आला होता.

Awards

• बिहारचे माजी मुख्यमंत्री कर्पूरी ठाकूर यांना भारतरत्न (मरणोत्तर) देऊन गौरविण्यात येणार आहे.
  • ते दोन वेळा बिहारचे मुख्यमंत्री होते. उल्लेखनीय आहे की 24 जानेवारी हा कर्पूरी ठाकूर यांची 100 वी जयंती देखील आहे.
  • मागासवर्गीयांच्या हिताचा पुरस्कार करणारे ते नेते होते. डिसेंबर 1970 ते जून 1971 या काळात ते पहिल्यांदा राज्याचे मुख्यमंत्री होते.
  • त्यांचा जन्म 24 जानेवारी 1924 रोजी समस्तीपूर (बिहार) येथे झाला.

Other

• दरवर्षी 24 जानेवारीला देशभरात ‘राष्ट्रीय बालिका दिन’ साजरा केला जातो. मुलींचे हक्क आणि त्यांना भेडसावणाऱ्या समस्यांबद्दल जागरुकता पसरवणे हा त्याचा उद्देश आहे.
  • या दिवसाची सुरुवात 2008 साली झाली. सध्या देशात मुलींच्या हक्कांसाठी अनेक योजना सुरू आहेत, ज्यात ‘सुकन्या समृद्धी योजना’, CBSE उडान योजना, आणि ‘बेटी बचाओ, बेटी पढाओ’ यासारख्या योजना प्रमुख आहेत.

• पश्चिम घाटातील तामिळनाडूच्या थेनी जिल्ह्यात ‘अँड्रोग्राफिस थेनिएनसिस’ या नवीन वनस्पती प्रजातीचा शोध लागला. त्याच्या स्थानावरून नाव दिले आहे.