Current Affairs | चालू घडामोडी आणि महत्वाचे प्रश्न | 24 January 2024

National

• अलीकडेच पंतप्रधान मोदींनी प्रधानमंत्री सूर्योदय योजना सुरू केली. ही केंद्र पुरस्कृत योजना आहे, ज्या अंतर्गत 1 कोटींहून अधिक घरांवर छतावर सौर पॅनेल बसवले जातील, ज्याच्या मदतीने लोकांना स्वच्छ उर्जेचा स्रोत मिळेल.
  • पंतप्रधानांनी सुरू केलेल्या या योजनेचा उद्देश गरीब आणि मध्यमवर्गीय व्यक्तींना रूफटॉप सोलर प्रोग्राम अंतर्गत समाविष्ट करणे आहे. तसेच ऊर्जा क्षेत्रात आत्मनिर्भरता आणणे हा त्याचा उद्देश आहे.

• आपत्ती व्यवस्थापन क्षेत्रात उत्कृष्ट कार्य केल्याबद्दल उत्तर प्रदेशातील 60 पॅराशूट फील्ड हॉस्पिटल्सची 2024 च्या सुभाष चंद्र बोस आपत्ती व्यवस्थापन पुरस्कारासाठी निवड करण्यात आली आहे.
  • केंद्रीय गृहमंत्रालयाने नुकतीच ही घोषणा केली. या पुरस्कारांतर्गत संस्थात्मक श्रेणीतील विजेत्या संस्थेला 51 लाख रुपये रोख आणि प्रमाणपत्र दिले जाते. एखाद्या व्यक्तीच्या बाबतीत, 5 लाख रुपये रोख आणि प्रमाणपत्र दिले जाते.

• खाण मंत्रालयाने आफ्रिकन देशात संभाव्य तांबे उत्खनन आणि खाण प्रकल्पांचा पाठपुरावा करण्यासाठी आफ्रिकन देश झांबिया येथे भारतीय उद्योग शिष्टमंडळ पाठवण्याचा निर्णय घेतला आहे.
  • तांबे हे वैशिष्ट्यपूर्ण लाल-तपकिरी रंगाचे रासायनिक घटक आहे. दक्षिण अमेरिकन देश चिली हा जगातील अव्वल तांबे उत्पादक देश आहे.

• केंद्रीय आरोग्य मंत्री मनसुख मांडविया आणि गुजरातचे मुख्यमंत्री भूपेंद्र पटेल यांनी अलीकडेच राजकोटमध्ये खोडलधाम ट्रस्ट कॅन्सर हॉस्पिटलची पायाभरणी केली.
  • हे श्री खोडलधाम ट्रस्ट (SKT), राजकोट द्वारे बांधले जात आहे.

• भारतात दरवर्षी 23 जानेवारीला नेताजी सुभाषचंद्र बोस यांची जयंती ‘पराक्रम दिवस’ म्हणून साजरी केली जाते.
  • केंद्र सरकारने २०२१ मध्ये हा दिवस साजरा करण्याची घोषणा केली होती.
  • नेताजी सुभाषचंद्र बोस यांच्या जयंतीनिमित्त लाल किल्ल्यावर होणाऱ्या शौर्य दिनाच्या कार्यक्रमात पंतप्रधान नरेंद्र मोदी सहभागी होणार आहेत.
  • यासोबतच ‘भारत पर्व’ या नऊ दिवसांच्या कार्यक्रमाचे उद्घाटनही पंतप्रधान मोदी करणार आहेत.

• ब्युरो ऑफ पोलिस रिसर्च अँड डेव्हलपमेंट (BPRD) ने व्हॉट्सअॅपवरील घोटाळ्यांबद्दल चेतावणी जारी केली आहे. 1970 मध्ये गृह मंत्रालयाच्या अंतर्गत स्थापन झालेल्या, BPRD चे उद्दिष्ट पोलिसांच्या गरजा आणि आव्हाने पूर्ण करणे आहे.
  • हे संशोधन करते, उपाय सुचवते आणि विज्ञान आणि तंत्रज्ञानावर अपडेट राहते.

• सुप्रीम कोर्टाने असे घोषित केले आहे की राजस्थान राज्य पर्यावरणाच्या दृष्टीने संवेदनशील असलेल्या अरवली पर्वतरांगात खाणकाम करण्यास मनाई करू शकते.
  • वायव्य भारतात 670 किमी पसरलेले, अरवली हे जगातील सर्वात जुने पर्वत पर्वत आहे, ज्यात विविध परिसंस्था आहेत. गुरु शिखर, 5,650 फूट उंचीचे सर्वोच्च शिखर, माउंट अबू, एक लोकप्रिय हिल स्टेशन दिसते.

Economics

• एशियन इन्फ्रास्ट्रक्चर इन्व्हेस्टमेंट बँक (AIIB) ने भारतातील सर्वात मोठे रिन्युएबल एनर्जी इन्फ्रास्ट्रक्चर इन्व्हेस्टमेंट ट्रस्ट (InvIT) मध्ये INR 4.86 बिलियन (सुमारे USD 58.4 दशलक्ष) ची गुंतवणूक केली आहे.

Technology

• नॅशनल ग्रीन हायड्रोजन मिशनचा एक घटक असलेल्या ग्रीन हायड्रोजन ट्रांझिशन (SIGHT) कार्यक्रमासाठी धोरणात्मक हस्तक्षेप रु. देशांतर्गत इलेक्ट्रोलायझर उत्पादन आणि ग्रीन हायड्रोजन उत्पादनाला चालना देण्यासाठी 17,490 कोटीची तरतूद करण्यात आली आहे.
  • सोलर एनर्जी कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (SECI) द्वारे राबविण्यात आलेल्या या कार्यक्रमाचे उद्दिष्ट भारताला जागतिक ग्रीन हायड्रोजन हब बनवण्याचे आहे.

• इंडियन स्पेस रिसर्च ऑर्गनायझेशन (ISRO) ने अलीकडेच दुसऱ्या पिढीतील डिस्ट्रेस अलर्ट ट्रान्समीटर (DAT-SG) विकसित केला आहे, जो एक स्वदेशी तांत्रिक उपाय आहे जो समुद्रातील मच्छिमारांना त्यांच्या बोटीतून आपत्कालीन संदेश पाठवू देतो.

• शिक्षणामध्ये बहुभाषिकतेला चालना देण्याच्या दिशेने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल म्हणून केंद्र सरकारने एक कृत्रिम बुद्धिमत्ता-आधारित ‘अनुवादिनी’ अॅप सादर केले आहे.

Sports

• चायनीज तैपेईची दिग्गज बॅडमिंटनपटू ताई त्झू यिंगने शानदार खेळाचे प्रदर्शन करत इंडिया ओपन 2024 महिला एकेरीचे विजेतेपद पटकावले.
  • ताई त्झू यिंगने अंतिम फेरीत चीनच्या चेन यू फेईचा पराभव केला. इंडिया ओपन 2024 चा अंतिम सामना केडी जाधव इनडोअर हॉल, नवी दिल्ली येथे खेळला गेला.

• भारतीय क्रिकेट नियामक मंडळ (बीसीसीआय) हैदराबादमधील नमन पुरस्कार सोहळ्यात भारतीय क्रिकेटमधील शुभमन गिल आणि रवी शास्त्री यांचा सन्मान करणार आहे.

Awards

• उत्तर प्रदेश सरकारने उत्तर प्रदेश दिनानिमित्त चांद्रयान मोहिमेत महत्त्वाची भूमिका बजावणारे प्रख्यात शास्त्रज्ञ डॉ. डॉ रितू करिधल श्रीवास्तव आणि कानपूरचे सुप्रसिद्ध उद्योजक नवीन तिवारी यांना ‘उत्तर प्रदेश गौरव सन्मान’ने सन्मानित करण्यात येणार आहे.

Other

• केंद्रीय गृहमंत्री आणि सहकार मंत्री श्री अमित शहा यांच्या हस्ते आसामच्या गुवाहाटी येथे ‘आसाम्स ब्रेव्हहार्ट लचित बारफुकन’ पुस्तकाचे प्रकाशन करण्यात आले.

• भारत-किर्गिस्तान संयुक्त लष्करी सराव ‘खंजर’ च्या 11व्या आवृत्तीला 22 जानेवारीपासून हिमाचल प्रदेशात सुरुवात झाली. दोन आठवड्यांच्या या सरावाचे उद्दिष्ट संरक्षण सहकार्याला चालना देणे आणि दहशतवादविरोधी कारवायांवर कौशल्याची देवाणघेवाण करणे आहे.