Current Affairs | चालू घडामोडी आणि महत्वाचे प्रश्न | 18 January 2024

National

• स्वित्झर्लंडमध्ये युक्रेनवर ‘ग्लोबल पीस समिट’ आयोजित करण्यात येणार आहे.
  • युक्रेनचे अध्यक्ष वोलोडिमिर झेलेन्स्की यांच्या विनंतीवरून स्वित्झर्लंडने या परिषदेचे आयोजन करण्यास सहमती दर्शवली आहे.

• भारताचे माजी सरन्यायाधीश (CJI) आणि राज्यसभा खासदार रंजन गोगोई यांना ‘आसाम वैभव’ पुरस्काराने सन्मानित करण्यात येणार असल्याची घोषणा आसामचे मुख्यमंत्री हिमंता बिस्वा सरमा यांनी नुकतीच केली आहे.
  • ‘आसाम वैभव’ हा राज्याचा सर्वोच्च नागरी सन्मान आहे. CJI रंजन गोगोई यांच्या नेतृत्वाखालील पाच न्यायमूर्तींच्या खंडपीठाने 2019 मध्ये अयोध्येतील राम मंदिराबाबत महत्त्वपूर्ण निर्णय दिला होता.

• 500,000 MTPA क्षमतेच्या राज्यातील पहिल्या ग्रीन अमोनिया प्लांटसाठी महाराष्ट्र सरकारने आयनॉक्स एअर प्रॉडक्ट्ससोबत करार केला आहे.
  • या प्रकल्पासाठी एकूण 3 अब्ज अमेरिकन डॉलर्स खर्च केले जाणार आहेत. या प्लांटमध्ये ग्रीन लिक्विड अमोनिया तयार होईल.

• रस्ते, वाहतूक आणि महामार्ग मंत्री नितीन गडकरी यांनी नवी दिल्लीतील रस्ते सुरक्षेच्या राष्ट्रीय परिषदेत जाहीर केल्यानुसार 2030 पर्यंत अपघाती मृत्यूंमध्ये 50% कपात करण्याचे सरकारचे उद्दिष्ट आहे

• भारताच्या परराष्ट्र व्यवहार मंत्र्यांनी खुलासा केला की नवीन शैक्षणिक धोरणांतर्गत फारसी (पर्शियन) आता भारतातील नऊ अभिजात भाषांपैकी एक म्हणून वर्गीकृत करण्यात आली आहे.
  • फारसी, एक प्रमुख इराणी भाषा आणि इंडो-युरोपियन सदस्य, इराणमधील अधिकृत भाषा आहे.

• रामायण आणि त्याचे सांस्कृतिक महत्त्व साजरे करून जागतिक संपर्क साधण्यासाठी भारत वर्षभर चालणारा उत्सव सुरू करणार आहे.
  • हा महोत्सव 18 जानेवारी रोजी दिल्लीच्या ऐतिहासिक पुराण किल्ला (जुना किल्ला) येथून सुरू होणार आहे आणि लखनौ, अयोध्या आणि वाराणसी यांसारख्या विविध शहरांमधून जाणार आहे.

Economics

• भारतीय आयुर्विमा महामंडळ (LIC) ने स्टेट बँक ऑफ इंडियाच्या (SBI) ला बाजार भांडवलात मागे टाकत Most valuable सरकारी कंपनीचा PSU चा किताब मिळवला आहे.

Technology

• भारतीय राष्ट्रीय महामार्ग प्राधिकरणाने (NHAI) अलीकडेच टोल पेमेंटसाठी RFID तंत्रज्ञानाच्या वापरास प्रोत्साहन देत ‘एक वाहन, एक FASTag’ उपक्रम सुरू केला आहे.

Sports

• भारताचा युवा बुद्धिबळपटू रमेशबाबू प्रज्ञानंदने नेदरलँड्स येथे झालेल्या ‘टाटा स्टील मास्टर्स’ स्पर्धेत जागतिक बुद्धिबळ चॅम्पियन डिंग लिरेनचा पराभव केला आहे.
  • या विजयासह प्रज्ञानंद हा गतविजेत्याला पराभूत करणारा विश्वनाथन आनंद यांच्यानंतरचा दुसरा भारतीय ठरला.
  • लाइव्ह रेटिंगच्या बाबतीत आनंदला पराभूत करून तो भारताचा नवा नंबर वन बुद्धिबळपटू बनला आहे.

• ICC ने डिसेंबर 2023 च्या महिन्याचा ‘प्लेअर ऑफ द मंथ’ पुरस्कार जाहीर केला आहे. ऑस्ट्रेलियाचा कर्णधार पॅट कमिन्स याला सर्वोत्कृष्ट पुरुष क्रिकेटपटूचा पुरस्कार मिळाला आहे.
  • भारताच्या दीप्ती शर्माला सर्वोत्कृष्ट महिला क्रिकेटपटूचा पुरस्कार मिळाला.
  • दर महिन्याला आयसीसी आंतरराष्ट्रीय क्रिकेटमधील सर्वोत्तम कामगिरी करणाऱ्या खेळाडूंना ‘प्लेअर ऑफ द मंथ’ पुरस्काराने सन्मानित करते.

Awards

• अलीकडेच ग्लोबल फायरपॉवरने लष्करी क्षमतेच्या आधारे जगातील देशांची क्रमवारी जाहीर केली आहे.
  • जगातील सर्वात शक्तिशाली सैन्यांमध्ये अमेरिका पहिल्या क्रमांकावर, रशिया दुसऱ्या स्थानावर आणि चीन तिसऱ्या स्थानावर आहे.
  • या क्रमवारीत भारताला चौथे स्थान देण्यात आले आहे.
  • या क्रमवारीत जगातील 145 देशांचा समावेश करण्यात आला आहे. शेजारी देश पाकिस्तान 9व्या स्थानावर आहे. या क्रमवारीत लष्करी क्षमतेचे मूल्यांकन करणाऱ्या 60 घटकांचा समावेश करण्यात आला आहे.

Other

• मिझोराम युनिव्हर्सिटीच्या प्राणीशास्त्र संशोधकांनी कोरल सापाची एक नवीन प्रजाती ओळखली, तिला डॉ. गोरे यांच्या नावावरून सिनोमिक्रूरस गोरेई असे नाव दिले.

• सांस्कृतिक समृद्धता आणि पारंपारिक उत्सवांसाठी प्रसिद्ध असलेल्या दक्षिण भारतातील तामिळनाडू राज्यात, मदुराई जिल्ह्यातील अवनियापुरम गावात जल्लीकट्टू स्पर्धेला सुरुवात झाली.